Bijna iedereen heeft er last van: een voortdurend gevoel van ‘door’ moeten en pas tevreden zijn over je dag als resultaat A t/m Z is bereikt. Met een innerlijk stemmetje zweep je jezelf constant op – korte pauze, snel mailtjes tikken, langer doorwerken – maar omdat je resultaat A t/m Z eigenlijk nooit kunt halen op een dag, ben je maar zelden echt tevreden en relaxed. Door jezelf continu te pushen denk je snel vooruit te gaan, maar de tegengestelde vlag gaat op: je maakt jezelf minder productief, minder creatief en minder gezond. Een pleidooi voor mini-pauzes en maxi-chillings.
“No time to waste, I’ve gotta move with haste” (T-Spoon)
Gewoon blij zijn met wat we al hebben en alles wat er al wél is gelukt in ons leven valt ons zwaar. We zijn als de dood om er niet alles uit te halen, stil te komen staan of onszelf niet maximaal te bewijzen. Rust roest en stilstand is achteruitgang. En dus zijn we vooral alert op wat er niet goed gaat, wat sneller kan en waar we er harder aan moeten trekken.
Zoom out, win goud
Voor een deel zijn dit gezonde impulsen. Het is immers leuk om iets van je leven te maken en iets moois neer te zetten. Echter, de manier waarop we geneigd zijn dit aan te pakken, verdient niet altijd de glorie die je hoofd het nu geeft.
Het is een beetje alsof je een berg houtblokken van de ene plek naar de andere moet krijgen en steeds met één blok als een malle heen en weer gaat rennen. Zou je even pauze nemen en reflecteren op de situatie, dan schiet je ineens een geweldig idee te binnen: het inzetten van een kruiwagen. En voilà, het werk wordt 100x lichter en gaat 100x sneller.
Navigeren: je hoeft het niet te leren
Natuurlijk gaat dit niet altijd op. Soms heb je gewoon geen kruiwagen of juist zin om lekker heen en weer te rennen. Dus hoe weet je nou of de situatie vraagt om een "Kom op, effe knallen nu, die houtblokken verplaatsen zichzelf niet!" of een "Neem rust en bel uw zenleraar voor een traag uitgesproken advies wat dan irritant genoeg toch precies is wat je nodig hebt"?
Simpel: dat weet je gewoon. Je weet zelf of je doordraaft; of je te hard gaat. Of de focus ongezond begint te worden en je eigenlijk nauwelijks waardevolle vooruitgang boekt.
Je merkt het ook aan je lichaam: spieren aangespannen, koffie nummertje 33 doet niks meer en je voelt aan alles dat je eigenlijk heel moe bent. Je lichaam baalt ook van je gestress en zou echt enorm gelukkig zijn met wat hersteltijd.
Je elixer – ook al heb je er geen zin in
Op die momenten is het devies ultiem eenvoudig doch hevig contrair aan wat je wil: neem pauze.
En dan niet het type pauze waarin je Instagram helemaal uitleest, maar het type van de mini-reset. Waarin je je hoofd echt even loskoppelt van alles en je jezelf binnen een paar minuten in een heel andere staat van zijn werpt.
Dat is absurd simpel en kost bizar weinig tijd, maar alles in je schreeuwt: “NEE, DOORWERKEN, JONG!”
Zoals Steve Jobs in zijn Stanford-speech zei: "It was awful tasting medicine, but I guess the patient needed it."
Dus ga daar even doorheen. Op een bepaalde manier moet je jezelf hierin opnieuw opvoeden, want je systeem is door de jaren heen anders opgezet; gericht op doorzetten en doorduwen.
Maar die twee minuten relatieve 'mentale leegte' zorgen voor een boost in je creativiteit, gezondheid en productiviteit. Je krijgt in dat uur erna zoveel meer voor elkaar dan wanneer je gewoon door was gaan knallen.
Genoeg argument, pak dat moment
Geef jezelf daarom dat moment als je weet dat je ‘m moet nemen. Hoe je dat invult, kun je zelf het beste bepalen. Misschien moet je even naar buiten, twintig keer opdrukken of foto’s maken van wolken.
Zelf ben ik fan van mini-meditaties, omdat het de reset voor mij completer maakt. Daarom serveer ik graag drie oefeningen die zelfs wanneer je ze 30 seconden doet, al effectief zijn.
Mediteren voor produciviteitsmonsters
Komen ze:
Doe je ogen dicht en tel je in- en uitademhalingen. That’s it. Dus: inademen = 1, uitademen = 2, inademen = 3, enzovoorts. Ga door tot wanneer je wilt of begin bij 10 steeds opnieuw. Deze oefening kun je zelfs staand doen en heeft ook effect als je je ogen open houdt, mocht je het awkward vinden om met je ogen dicht te vergaderen :) Komt er tijdens het doen van de oefening een gedachte op, accepteer het, maar ga wel weer terug naar de oefening.
Ga zitten, doe je ogen dicht en zeg tegen jezelf (zonder het hardop te zeggen): ‘ik wil niets van iets’. Herhaal dit zinnetje een tijdje in je hoofd. En iedere keer dat er weer een gedachte opkomt, herhaal je het zinnetje weer of een variatie erop: ook daar hoef ik niks van. Dus bijvoorbeeld: “Ik heb geen zin in deze domme oefening – Ik hoef niks van deze gedachte.” “Ik heb hier geen tijd voor, mensen – Ook daar hoef ik niks van” “Zal ik ontslagen worden als ik mediteer achter mijn bureau. Kijkt er iemand? – Oh ja, hoef ik ook niks van’’ Wanneer je dit zinnetje een tijdje herhaalt, merk je dat het op hol geslagen denken een paar ademteugen neemt. Je systeem kalmeert een beetje en er ontstaat weer ruimte.
De derde oefening lijkt op de tweede, met als verschil dat je ‘mantra’ nu is: “Ik heb geen gedachten.” Dus even zitten, ogen dicht en herhaal het zinnetje een paar keer in je hoofd. En wanneer er een gedachte opkomt, neem je je simpelweg weer voor om (even) geen gedachten te hebben. Het lijkt misschien een beetje een vreemde oefening, maar gek genoeg werkt hij verrassend goed.
Een nuance, wat extra motivatie en een leuk linkje
Natuurlijk, een langere meditatiesessie geeft doorgaans andere resultaten; een totale systeemreset bereik je eerder wanneer je er goed de tijd voor neemt.
Maar het mooie van deze oefeningen is dat je in enorm korte tijd heel veel resultaat bereikt. Zonder veel gedoe en in te zetten binnen zo’n beetje alle omgevingen.
Doe het wanneer je in overdrive zit en je gaat je anders voelen en andere resultaten zien.
Succes! En als je meer wilt lezen over het belang van pauze voor je hersenen, lees dan de blog Rust en richting ervaren? Ga voor andere hersengolven.
